Các thám tử đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống tư pháp hình sự, làm việc với các chuyên gia khác trong cơ quan thực thi pháp luật để điều tra và giải quyết các vụ án hình sự. Trách nhiệm của họ bao gồm thu thập bằng chứng, phỏng vấn nhân chứng và điều tra nghi phạm. Họ là những điều tra viên lành nghề và sử dụng kiến thức về điều tra tội phạm để giải quyết các vụ án .
Các thám tử làm việc cho các cơ quan thực thi pháp luật ở cấp địa phương, tiểu bang hoặc liên bang, và là các điều tra viên mặc thường phục chịu trách nhiệm phản ứng tại hiện trường vụ án. Các thám tử phải có kỹ năng phân tích mạnh mẽ và chú ý đến từng chi tiết, vì họ chịu trách nhiệm điều tra tội phạm và thu thập bằng chứng.
Công việc của một thám tử rất quan trọng đối với các cơ quan thực thi pháp luật và họ giúp các công tố viên thu thập bằng chứng để đưa những kẻ sai trái ra trước công lý . Công việc của một thám tử chuyên nghiệp có thể đòi hỏi khắt khe và căng thẳng, nhưng cũng rất bổ ích.
Các thám tử có thể thường xuyên báo cáo với một sĩ quan cấp cao hơn và nhiều người làm việc nhiều giờ bất thường trong môi trường nguy hiểm. Các thám tử chuyên nghiệp phải có khả năng giao tiếp hiệu quả và làm chứng trước tòa. Họ làm việc cùng với các cơ quan thực thi pháp luật và các chuyên gia khác để giải quyết các vụ án hình sự.
Vai trò của một thám tử chuyên nghiệp có thể liên quan đến việc lấp đầy những lỗ hổng trong hệ thống tư pháp hình sự. Ví dụ, các điều tra viên tư nhân thường thực hiện các nhiệm vụ mà cảnh sát công thường không đảm nhận. Trong một số trường hợp, thám tử có thể thực hiện các nhiệm vụ nằm ngoài nhiệm vụ của lực lượng cảnh sát công .
Cuối cùng, vai trò của một thám tử chuyên nghiệp bao gồm các trách nhiệm liên quan đến điều tra hiện trường vụ án và phân tích pháp y. Họ hợp tác chặt chẽ với các nhà điều tra hiện trường vụ án và các chuyên gia pháp y khác để đảm bảo tất cả bằng chứng được xử lý đúng cách trong suốt quá trình tố tụng vụ án .